Gedragsregels en kwaliteitsnormen voor deurwaarders

De gerechtsdeurwaarder is onderworpen aan tuchtrechtspraak. Een belangrijke norm waaraan het handelen of nalaten van de gerechtsdeurwaarder wordt getoetst is de Gerechtsdeurwaardersverordening. Een aantal belangrijke regels zijn:

Art. 3.2:
De gerechtsdeurwaarder is onafhankelijk en onpartijdig in de uitoefening van het ambt.

Art. 3.6:
1. De gerechtsdeurwaarder verricht ambtshandelingen voor zover de wet, een titel of het met de maatregel beoogde doel dit, mede gelet op de daaraan verbonden gevolgen, rechtvaardigt.
2. De gerechtsdeurwaarder oefent geen druk uit door maatregelen aan te kondigen die voor het beoogde doel in redelijkheid niet worden getroffen.

Het bestuur van de KBvG kan ook zelf regels afkondigen, de bestuursregels, onder andere:

Kamer voor Gerechtsdeurwaarders

Over het handelen en nalaten van gerechtsdeurwaarders kan worden geklaagd bij de tuchtrechter. De tuchtrechter beoordeelt niet alleen de ambtelijke, maar ook de niet-ambtelijk werkzaamheden van de deurwaarder. Denk hierbij met name aan incassoactiviteiten en het verlenen van rechtsbijstand.

De tuchtrechtspraak wordt in eerste aanleg uitgeoefend door de kamer voor gerechtsdeurwaarders. Een klacht kan worden ingediend per brief of m.b.v. een speciaal klachtenformulier. Voor het indienen van een klacht moet 50 euro aan griffierecht betaald worden. Wanneer de klacht gegrond wordt verklaard moet de deurwaarder deze kosten vergoeden.
Een klacht moet worden ingediend binnen drie jaar na na de dag waarop de klager heeft kennisgenomen of redelijkerwijs kennis heeft kunnen nemen van het handelen of nalaten van de deurwaarder waarop de klacht betrekking heeft.

De voorzitter kan klachten die kennelijk niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond zijn en klachten die naar zijn oordeel van onvoldoende gewicht zijn, zonder nader onderzoek van de kamer zelf met een met redenen omklede beslissing afwijzen. Hiertegen kan binnen 14 dagen bij de kamer verzet worden aangetekend.

Na een schriftelijke behandeling en een hoorzitting neemt de kamer voor gerechtsdeurwaarders een beslissing. Indien de kamer de klacht geheel of gedeeltelijk gegrond verklaart kan zij de volgende maatregelen opleggen:

  • waarschuwing;
  • berisping;
  • geldboete;
  • ontzegging van de bevoegdheid om een toegevoegd of kandidaat-deurwaarder aan te wijzen;
  • schorsing voor een periode van ten hoogste één jaar;
  • ontzetting uit het ambt.


De Kamer kan besluiten dat de maatregel openbaar gemaakt wordt, bijvoorbeeld door publicatie in het register gerechtsdeurwaarders.


Hoger beroep

Tegen de beslissing van de kamer voor gerechtsdeurwaarders kan binnen dertig dagen hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof Amsterdam. Het hof kan de beslissing van de kamer voor gerechtsdeurwaarders bevestigen, hetzij met overneming, hetzij met verbetering van de gronden, dan wel geheel of gedeeltelijk vernietigen. Wanneer dit laatste het geval is, doet het hof wat de kamer voor gerechtsdeurwaarders had behoren te doen.

UitsprakenMeer informatie

Procedure en werkwijze tuchtrecht:

Omvang bevoegdheid tuchtrechter:

Uitoefenen druk tijdens procedure:

Overzichten tuchtrechtspraak deurwaarders

Deurwaarders zijn onderworpen aan tuchtrechtspraak, uitgevoerd door de Kamer voor Gerechtsdeurwaarders en in hoger beroep door het Hof Amsterdam. Hieronder een overzicht met samenvattingen, naar datum waarop de uitspraken gepubliceerd zijn:

Voorbeelden van uitspraken

Op deze website zijn diverse uitspraken van de kamer voor gerechtsdeurwaarders en het gerechtshof opgenomen. Kijk bijvoorbeeld onder:
- beslag inkomen
- beslag bankrekening
- beslag inboedel
- kosten deurwaarder
Hieronder staan tuchtuitspraken vermeld vanuit een andere onderwerpindeling.

 

Reageren op brieven en kosten specificeren

Wanneer de deurwaarder een brief ontvangt moet hij hier adequaat op reageren. Op verzoek dient hij de vordering te onderbouwen en de kosten te specificeren.

Sommatie / betalingstermijn / betaling / afboeking

Wanneer de deurwaarder een aanmaning stuurt dan moet daarin een redelijke termijn tot nakoming in opgenomen zijn. Zo is een termijn van 24 uur vrijwel onmogelijk om na te komen en derhalve niet redelijk.
Het is geoorloofd dat de schuldeiser op briefpapier van de deurwaarder een laatste aanmaning verstuurt, de zogenaamde profitletter. Hiervoor geldt wel de voorwaarde dat de deurwaarder:

  • de volledige controle heeft over de inhoud van de brief;
  • een dossier ten aanzien van de betreffende debiteur heeft aangemaakt;
  • reacties op de brief zelf in ontvangst neem en afhandelt (dat wil zeggen dat de deurwaarder de communicatie daarover niet aan de opdrachtgever of derden overlaat); en
  • de schuldenaar in de brief op de mogelijkheid wordt gewezen dat hij binnen de betalingstermijn gemotiveerd verweer kan voeren als hij het niet met de vordering eens is.


De deurwaarder vertegenwoordigt de schuldeiser. Betaling van de schuld dient aan de deurwaarder te geschieden en niet aan de schuldeiser. Wanneer de debiteur toch aan de schuldeiser betaalt, kan het gebeuren dat de deurwaarder stappen onderneemt omdat hij niet van de betaling op de hoogte is. Hij hoeft niet bij elke stap bij de schuldeiser te informeren of er al geld binnen is. Van de schuldeiser mag wel worden verwacht de deurwaarder te informeren. Eventuele onnodig gemaakte kosten komen voor rekening van de schuldeiser/opdrachtgever.

UitsprakenMeer informatie

Sommatie / betalingstermijn:

Betaling / afboeking:

Betalingsregeling

Er bestaat geen recht op een betalingsregeling. Een schuldeiser, en de deurwaarder als gemachtigde, hoeft niet in stemmen met een betalingsregeling. Dat is geregeld in artikel 6:29 van het Burgerlijk Wetboek. Komt een betalingsregeling tot stand, dan hoeft hierbij geen rekening te worden gehouden met de beslagvrije voet.
Wanneer een betalingsregeling behoorlijk wordt nagekomen, kan niet ‘zomaar’ gedagvaard worden, en als er al een vonnis is, beslag gelegd worden. Gebeurt dit wel dan handelt de deurwaarder tuchtrechtelijk laakbaar.
Naast incassokosten mogen geen andere kosten in rekening worden gebracht. De deurwaarder mag niet meewerken aan de totstandkoming van een betalingsregeling waaraan kosten voor de schuldenaar verbonden zijn.

UitsprakenMeer informatie

Geen recht op betalingsregeling:

Betalingscapaciteit:

Beslag ondanks betalingsvoorstel/regeling:

Overig:

Betekening van exploten

De deurwaarder is belast met het uitreiken van exploten, zoals een dagvaarding, vonnis of beslaglegging. Dit uitreiken, betekening genoemd, gebeurt bij voorkeur aan de persoon voor wie het exploot bestemd is of aan een huisgenoot die er voor kan zorgen dat betrokkene het krijgt. Wanneer dit niet mogelijk is zal de deurwaarder het exploot in een gesloten envelop in de brievenbus achterlaten. De deurwaarder vermeldt op het exploot de datum en de wijze waarop de betekening heeft plaatsgevonden.
Voorafgaand aan de betekening moet de deurwaarder altijd eerst het adres verifiëren (zie hierna). Wanneer onbekend is waar betrokkene woont en er geen briefadres is, zal de deurwaarder het exploot aan het openbaar ministerie betekenen en dit bekendmaken via vermelding in de Staatscourant.

Adres verifiëren / verkeerd adres

De deurwaarder moet bij het betekenen van exploten aan de schuldenaar van te voren altijd in de Basisregistratie personen het adres controleren.Tussen de verificatie van het adres het de betekening van het exploot mag niet teveel tijd zitten. Een periode van twee maanden is volgens het Hof Amsterdam doorgaans te lang. Dit kan anders zijn wanneer er tussentijds contact met de schuldenaar is geweest.
De adresverificatie is van groot belang. Wanneer er niemand aanwezig is en de deurwaarder het exploot op het juiste adres in gesloten envelop achterlaat, wordt er vanuit gegaan dat het exploot de schuldenaar heeft bereikt, en als dit niet het geval is, dat dit voor rekening van de schuldenaar komt.

Schuldenaar staat onder bewind / curatele

Zodra de deurwaarder er van op de hoogte is dat de schuldenaar onder bewind of onder curatele staat, dient hij de correspondentie (mede) te richten tot te bewindvoerder. En wanneer de schuldenaar gedagvaard moet worden dient de deurwaarder de bewindvoerder/curator qualita qua te dagvaarden.
Sinds 1 april 2014 worden zogenaamde 'schuldenbewinden' (grondslag ‘verkwisting’ en/of het ‘hebben van problematische schulden') geregistreerd in het curatele- en bewindregister. De deurwaarder hoeft volgens de tuchtrechter niet bij het verrichten van elke ambtshandeling te controleren of betrokkene geregistreerd staat.

Het Hof Amsterdam heeft bepaald dat de regel, dat de deurwaarder zich tot de bewindvoerder moet richten, nog niet wil zeggen dat hij geen contact mag zoeken met de schuldenaar. De bewindvoerder wilde geen regeling treffen voor de aflossing van een boete, omdat betrokkene dan onder de beslagvrije voet zou komen. De deurwaarder zocht vervolgens contact met de schuldenaar om uit te leggen wat er kan gebeuren wanneer de boete niet op tijd wordt betaald, zoals het toepassen van dwangmiddelen w.o. gijzeling. Volgens het Hof is dit geoorloofd. De deurwaarder had de bewindvoerder echter wel over zijn bezoek moeten informeren
Een eventuele betalingsregeling zal de deurwaarder m.i. vervolgens wel met de bewindvoerder moeten treffen.

UitsprakenMeer informatie

Privacy

De deurwaarder krijgt door zijn werkzaamheden de beschikking over veel vertrouwelijke informatie. Hij dient hier zorgvuldig mee om te gaan. De Verordening beroeps- en gedragsregels gerechtsdeurwaarders bepaalt in art. 5:
De gerechtsdeurwaarder verwerkt vertrouwelijke gegevens die in de uitoefening van zijn beroep te zijner kennis zijn gekomen, niet verder of anders, en aan die gegevens geeft hij niet verder of anders bekendheid, dan voor de zorgvuldige vervulling van zijn beroep wordt vereist en hem bij of krachtens de wet is toegestaan.
In de Gedragscode gerechtsdeurwaarders ter bescherming persoonsgegevens is het een en ander verder uitgewerkt.

De deurwaarder heeft voor het verrichten van ambtshandelingen toegang tot de Basisregistratie personen. Deze informatie mag de deurwaarder alleen gebruiken voor het verrichten van zijn wettelijke taken (betekenen van exploten) en niet voor het versturen van aanmaningen (incassofase). Uiteraard mag deze informatie niet aan derden worden verstrekt.
Bij het gebruik van een geheim adres dient de deurwaarder extra zorgvuldigheid in acht te nemen, door dit adres niet in de dagvaarding te vermelden.
Bij beslag onder de werkgever is het van belang dat het exploot niet aan een willekeurige medewerker wordt verstrekt, maar een medewerker van de afdeling personeelszaken of een leidinggevende.

UitsprakenMeer informatie

Tuchtrecht:

Oneigenlijke druk uitoefenen

De  Gerechtsdeurwaardersverordening bepaalt in art. 3:6:
1. De gerechtsdeurwaarder verricht ambtshandelingen voor zover de wet, een titel of het met de maatregel beoogde doel dit, mede gelet op de daaraan verbonden gevolgen, rechtvaardigt.
2. De gerechtsdeurwaarder oefent geen druk uit door maatregelen aan te kondigen die voor het beoogde doel in redelijkheid niet worden getroffen.


Dit betekent bijvoorbeeld dat de deurwaarder geen beslag mag aankondigen wanneer hij nog geen executoriale titel (vonnis, dwangbevel) heeft. Gebeurt dit wel dan is er sprake van het uitoefenen van oneigenlijke druk. Zodra de deurwaarder over een vonnis beschikt mag er wel ‘gedreigd’ worden met het leggen van beslag.
Een feitelijke beschrijving wat er kan gaan gebeuren is overigens wel geoorloofd.

Een bekend voorbeeld van het uitoefenen van oneigenlijke druk is de deurwaarder die tijdens Europees kampioenschap voetbal in 2012 aankondigde de televisies in beslag te nemen. Volgens de Kamer van gerechtsdeurwaarders was hier sprake van oneigenlijke druk, omdat bij de debiteur de indruk werd gewekt dat zij de EK-wedstrijden niet op hun televisie zouden kunnen volgen, als zij de vordering niet op korte termijn zouden voldoen. Dat is een onjuiste indruk, nu inboedelgoederen zoals een televisietoestel bij beslagneming niet aanstonds worden meegenomen. De beslagene kan zijn toestel dan immers voorlopig gewoon blijven gebruiken.

Een ander voorbeeld van het uitoefenen van oneigenlijke druk volgens de Kamer voor gerechtsdeurwaarders is dat de deurwaarder een tweede keer beslag op de inboedel legt terwijl hij weet dat de inboedel van onvoldoende waarde is om te verkopen.

UitsprakenMeer informatie

Tuchtrecht:

Ministerieplicht

Voor de deurwaarder geldt een ministerieplicht, hetgeen betekent dat hij in het arrondissement waar hij gevestigd is in beginsel verplicht is om een opdracht tot het verrichten van een ambtshandeling (dagvaarding of vonnis betekenen, beslag leggen) uit te voeren.
Wanneer de deurwaarder geconfronteerd wordt met een opdracht waarvan hij twijfels heeft of deze juridisch geoorloofd is kan hij de voorzieningenrechter vragen wat te doen: ministerie verlenen of weigeren? Dit wordt het deurwaardersrenvooi genoemd.

Soms geeft een opdrachtgever precies aan wat er moet gebeuren, maar vaak wordt een algemene opdracht verstrekt om een vordering te innen. Wanneer de deurwaarder een executoriale titel overhandigd krijgt om deze ten uitvoer te leggen, is hij gemachtigd om de hele executie uit te voeren.
Naast het verrichten van ambtshandelingen treedt de deurwaarder ook op als gemachtigde van de schuldeiser, bijvoorbeeld bij het treffen van een betalingsregeling.

Aansprakelijkheid gerechtsdeurwaarder

Het is niet mogelijk om via de tuchtrechter eventuele schade vergoed te krijgen. Hiervoor dient een civiele procedure gestart te worden. Een deurwaarderskantoor is in beginsel niet aansprakelijk te stellen voor het handelen van de gerechtsdeurwaarder. De deurwaarder moet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden. Het verrichten van ambtshandelingen, zoals het leggen van beslag en de verdere executie is te zeer verbonden aan de persoon van de deurwaarder in zijn hoedanigheid van openbaar ambtenaar.

Overige uitspraken

Klacht indienen bij de Nationale ombudsman

De deurwaarder verricht zowel ambtshandelingen als niet-ambtshandelingen. De ambtshandelingen zijn de handelingen waartoe de deurwaarder op grond van de wet exclusief bevoegd is. Denk hierbij aan:

  • betekenen van een dagvaarding en een vonnis;
  • leggen van beslag op inkomen, inboedel, bankrekening e.d.


Over de wijze waarop de deurwaarder een ambtshandeling verricht kan een klacht worden ingediend bij de Nationale ombudsman. Over niet-ambtshandelingen als incassoactiviteiten en het optreden als procesgemachtigde is de Nationale ombudsman niet bevoegd.

Voordat een klacht ingediend kan worden bij de Nationale Ombudsman moet eerst bij de deurwaarder zelf een klacht worden ingediend (het kenbaarheidsvereiste). De uitspraak van de Nationale ombudsman is niet bindend.